Eind 2018 ging ik op wereldreis en reisde een jaar door 15 landen in Zuid-Amerika en Midden-Amerika. In dit blog vind je de complete route die ik heb afgelegd. Van begin tot einde, met datums.
Bij het maken van dit plan heb ik zoveel mogelijk gekeken naar wat de beste tijd was voor welk land. Maar ik wilde ook dingen doen die je ruim van tevoren (6 maanden) moest regelen. Zoals de Inca Trail in Peru en de O hike in Torres del Paine, Chili. En dat bracht me soms een beetje in de problemen. Ik heb zeker drie tot vier keer mijn schema omgegooid. En het is de reden waarom ik bijvoorbeeld niet van A naar B naar C ben gereisd maar van A naar B naar Z naar D en vervolgens naar C.
Sommige dingen heb ik overgeslagen (omdat ik bijvoorbeeld al tig Inca en Maya tempels had gezien) maar ik heb ook weer dingen toegevoegd. Zo zou ik oorspronkelijk van Colombia naar Costa Rica vliegen maar een enkeltje was zo duur dat ik besloot om dan maar via Panama te gaan. En zo zat ik daar opeens een week.
Toegegeven, het is niet de meest optimale route maar het heeft voor mij eigenlijk vrij goed uitgepakt. Ik heb alleen in Bolivia even gebaald omdat ik daar in november (regenseizoen) was en het tijdens een hike van drie dagen non-stop heeft geregend. En ik was begin januari in Puerto Madryn, Argentinië en dan zit je net tussen het walvis en orca seizoen in. Beide heb ik dus niet gezien. Ook balen. Maar als je kijkt naar wat ik allemaal wél heb kunnen doen en zien dan ben ik toch zeer tevreden.
Van Amsterdam naar Peru
Op 28 september 2018 stapte ik op het vliegtuig naar Lima, Peru.
Peru route
28 september 2018 – 9 november 2018.
- Lima – 5 nachten
- Huaraz – 3 nachten
- Santa Cruz trek – 4 nachten kamperen
- Terug naar Huaraz – 2 nachten
- Terug naar Lima – 3 nachten
- Paracas – 1 nacht
- Huacachina – 1 nacht
- Nazca – 1 nacht
- Arequipa – 3 nachten
- Op naar Cabanaconde voor de Colca Canyon trek – 1 nacht
- Colca Canyon – 2 nachten bij accommodaties onderweg
- Terug in Cabanaconde – 1 nacht
- Terug naar Arequipa – 1 nacht
- Op naar Cusco – 5 nachten
- Inca Trail – 3 nachten
- Terug naar Cusco – 1 nacht
- Puno – 1 nacht
Ik reisde met de Peru Hop bus van Puno naar Copacabana in Bolivia. Vanuit Puno is het drie uur rijden naar de grens. Je haalt eerst een exit stempel voor Peru en daarna loop je de grens over en haal je een entree stempel voor Bolivia. Daarna stap je weer in de bus en binnen 10 minuten ben je bij Copacabana. Bij de grens kun je ook geld wisselen.
Bolivia route
9 november 2018 – 19 december 2018.
- Copacabana – 1 nacht
- La Paz – 5 nachten
- Rurrenabaque (Amazone & Pampas) – 7 nachten
- La Paz – 2 nachten
- El Choro trek – 2 nachten
- Coroico – 1 nacht
- La Paz – 2 nachten
- Sajama National Park – 3 nachten
- La Paz – 2 nachten
- Santa Cruz de la Sierra – 1 nacht
- Samaipata – 2 nachten
- Santa Cruz de la Sierra – 1 nacht
- Sucre – 3 nachten
- Potosi – 2 nachten
- Tupiza – 5 nachten
- Salar de Uyuni – 3 nachten
- Tupiza – 1 nacht
Vanaf het busstation in Tupiza nam ik een minibusje naar Villazon. De rit duurt ongeveer een uurtje. In Villazon nam ik een taxi naar ‘la frontera’ aka de grens. Het ritje duurde 5 minuten en ik betaalde 5 BOB (in 2019).
Bij la frontera stond een enorme rij. Ik heb uiteindelijk twee uur moeten wachten voor ik eindelijk de grens over kon naar het dorpje La Quiaca in Argentinië. Eenmaal aan de overkant pakte ik een taxi naar het busstation. Ik moest 50 BOB betalen, tien keer zoveel als in Bolivia!
Bij het busstation kocht ik een kaartje voor de Balut bus naar Salta. Ik betaalde hiervoor € 20. Let op: in Argentinië moet je de persoon die je bagage in de bus legt betalen. Als je dat niet doet dan is er een kans dat je aan het einde van de reis je backpack/ koffer niet meer terugziet.
De rit van La Quiaca naar Salta duurt normaliter zo’n 6 uur maar de bus waar ik in zat deed er 8 uur over.
Argentinië route
19 december – 7 januari 2019.
- Salta – 8 nachten
- Buenos Aires – 5 nachten
- Puerto Madryn – 4 nachten
Vanaf Puerto Madryn ging ik naar Puerto Natales in Chili. Je komt er het snelst met het vliegtuig. Vanaf Trelew (45 minuten rijden van Puerto Madryn) is het 2 uur vliegen naar El Calafate. En vanaf daar kun je een bus pakken die in 5 uur naar Puerto Natales rijdt.
Tip: regel je vlucht ruim van tevoren. Ik probeerde last minute te boeken maar toen zaten alle vluchten al vol. Ik moest vervolgens met de bus naar Puerto Natales en dat heeft drie dagen geduurd omdat je drie bussen moet nemen en de schema’s sluiten niet op elkaar aan.
Stap 1: van Puerto Madryn naar Comodoro Rivadavia
Eerst nam ik de bus van Puerto Madryn naar Comodoro Rivadavia. Ik reisde met Don Otto. We maakten halverwege een stop van 20 minuten. De bus reed even weg om ergens te gaan tanken.
De Tramat bus die voor ons reed begaf het halverwege. Een deel van de mensen kon met onze bus mee. De rest had pech.

Stap 2: van Comodoro Rivadavia naar Rio Gallegos
Na 7 uur rijden kwamen we aan in Comodoro Rivadavia. Ik had meteen door kunnen reizen naar Rio Gallegos met de nachtbus maar ik vermoedde dat ik het niet zou halen. Bussen in Zuid-Amerika hebben namelijk bijna altijd vertraging. Dus boekte ik een hotel en besloot de volgende dag de nachtbus te nemen.
Ik verbleef in een goed hotel waar ik de volgende dag nog een beetje heb zitten werken aan mijn blog. ‘s Avonds stapte ik op de bus naar Rio Gallegos. De rit duurde 11 uur en viel ontzettend mee.
Stap 3: van Rio Gallegos naar Puerto Natales
De bus kwam in de ochtend aan op het busstation van Rio Gallegos. Maar de volgende bus zou pas in de avond vertrekken. Ik besloot om een taxi te nemen naar een van de duurdere hotels, Hotel Patagonia. Ik vroeg of ik daar gebruik mocht maken van het ontbijt, tegen betaling natuurlijk. En dat vonden ze prima. En later heb ik in de ‘huiskamer’ nog een beetje zitten werken aan mijn blog. Prima oplossing.
’s Avonds nam ik een taxi naar het busstation en stapte ik op de bus (Bus Sur) naar Puerto Natales. We arriveerden vrij laat bij de grensovergang. En het was super rustig. Paspoorten werden gestempeld en that’s it. Overdag is het vaak drukker, dan staan er ook honden die gebruikt worden om drugs op te sporen. Tip: Chili is erg streng wat betreft het invoeren van voedsel. Zorg er dus voor dat je geen fruit en dergelijke bij je hebt.
Grenscontrole Argentinië – Chili.

Chili route
7 – 22 januari 2019.
- Puerto Natales – 2 nachten
- Hiken in Torres del Paine – 10 nachten
- Puerto Natales – 2 nachten
In Puerto Natales nam ik de bus naar El Calafate in Argentinië (duurt ongeveer 5 uur). Daar aangekomen kun je van het busstation wandelen naar het centrum (20 minuten) of een taxi nemen.
Argentinië route
22 januari 2019 – 1 februari 2019.
- El Calafate – 3 nachten
- El Chalten – 4 nachten
- Bariloche – 3 nachten
In Bariloche nam ik de bus (Andesmar) naar Puerto Varas in Chili. De rit duurt ongeveer 7 a 8 uur. De vorige keer dat ik de grens over stak ging het allemaal redelijk snel maar dit keer duurde het enorm lang. De bagage werd uitgebreid gecheckt door drugshonden. Ik denk dat het zeker 1,5 uur duurde voordat we verder mochten.

Chili route
1 februari 2019 – 13 maart 2019.
- Puerto Varas – 2 nachten
- Carretera Austral – 2 weken
- Puerto Varas – 1 nacht
- Santiago – 6 nachten
- Paaseiland – 8 nachten
- Valparaiso – 2 nachten
In Valparaiso nam ik de bus naar Santiago en daar stapte ik dezelfde dag nog op het vliegtuig naar Bogota in Colombia. De vlucht duurt ongeveer zes uur.
Colombia route
13 maart 2019 – 17 april 2019.
- Bogota – 7 nachten
- Salento – 3 nachten
- Medellin – 5 nachten
- Santa Marta – 2 nachten
- Lost City Trek – 3 nachten
- Santa Marta – 3 nachten
- El Zaino – 4 nachten
- Palomino – 2 nachten
- Cartagena – 5 nachten
Ik vloog van Cartagena naar Panama City. De vlucht duurt ongeveer een uur. Je kunt ook met de zeilboot van Cartagena naar Panama reizen. Dit is alleen wel redelijk prijzig (€ 500 in 2019) en ik had zelf niet zo’n zin om zo lang op een boot te zitten.
Je kunt vanuit Colombia ook met de bus naar Panama reizen maar dit wordt afgeraden. Bij de grens heb je kans om door Colombiaanse guerrilla strijders overvallen te worden. Ik weet zeker dat dit niet iedereen overkomt maar de kans is aanwezig.
Panama route
17 – 26 april 2019.
- Panama City – 3 nachten
- San Blas eilanden – 2 nachten
- Panama City – 1 nacht
- Bocas del Toro – 2 nachten
Ik boekte een transfer met Caribe Shuttle. Zij brachten me van Bocas del Toro naar San Jose in Costa Rica. De trip duurde de hele dag en ik betaalde $ 75 (in 2019). Je kunt ook een lokale bus nemen. Dan ben je ongeveer $ 30 tot $ 40 goedkoper uit. Maar ik had geen zin om alle bus schema’s uit te zoeken.
We stopten onderweg bij Hotel Banana Azul in Puerto Viejo voor een heerlijke lunch. Daarna maakten we nog een sanitaire stop.

Helaas waren we ook genoodzaakt om een extra stop te maken toen één van de banden het begaf. Ik was even bang dat we uren langs de weg zouden staan maar de chauffeur zette binnen no-time de reserve band eronder. En zo konden we snel weer door naar San Jose.


Costa Rica route
17 april 2019 – 20 mei 2019.
- San Jose – 3 nachten
- Fortuna – 2 nachten
- Monteverde – 2 nachten
- Santa Teresa Beach – 2 nachten
- Manuel Antonio – 2 nachten
- Rivas – 2 nachten
- San Jose – 2 nachten
- Puerto Viejo – 4 nachten
- San Jose – 1 nacht
In San Jose stapte ik op het vliegtuig naar Guatemala. Ik vloog met Volaris, een soort EasyJet. De reviews online waren niet bepaald geweldig dus ik maakte me een beetje zorgen. Gelukkig ging alles goed. We hadden wel een uur vertraging omdat er eerst iets aan de hand was met het vliegtuig en daarna met het inchecksysteem. De vlucht van Costa Rica naar Guatemala duurt 1,5 uur.
Guatemala route
20 mei 2019 – 2 juni 2019.
- Guatemala-Stad – 2 nachten
- Antigua Guatemala – 3 nachten
- Lake Atitlan – 4 nachten
- Flores – 3 nachten
Via mijn hostel in Flores boekte ik een shuttlebusje naar San Ignacio in Belize. Ik betaalde hiervoor € 17 (in 2019). De rit duurt ongeveer 2,5 uur en je maakt een stop bij de grens. Hier ga je langs de douane en laat je je paspoort stempelen.
Belize route
2 – 10 juni 2019.
- San Ignacio – 3 nachten
- Caye Caulker – 4 nachten
In Caye Caulker nam ik de ferry naar Chetumal in Mexico. Dat was vrij prijzig. Ik betaalde € 50 (in 2019). Rond 7 uur ’s ochtends vertrok ik met de San Pedro watertaxi en rond 11:30 uur kwam ik aan in Chetumal. Het was een relaxte rit. Er zaten maar tien andere toeristen op de boot.
Aangekomen bij Chetumal moesten we eerst langs de doune en daarna pakte ik de bus naar Xpujil.
Je kunt het hele traject ook met de bus afleggen. Neem dan eerst de ferry van Caye Caulker naar Belize Stad. Vervolgens stap je op de bus naar Corazol. Daar aangekomen neem je een taxi naar de grens. Eenmaal langs de douane neem je een andere taxi naar Chetumal. En daar neem je dan weer de bus naar Xpujil. De bus is de voordeligste optie maar zeker niet de makkelijkste.
Exit Fee
Belangrijk om te weten is dat je een exit fee (toeristenbelasting) moet betalen als je naar Mexico gaat. Dit zit al bij de prijs van je vliegticket inbegrepen (als het goed is) maar hoe zit dat als je via land/ water naar Mexico reist?
Je betaalt de exit fee meestal als je het land weer verlaat (vandaar ook de term exit fee). Maar als je met de ferry van Belize naar Mexico reist dan moet je de fee bij aankomst betalen (in 2019). Waarom dat zo is weet ik niet.
De ferry vaart eerst van Caye Caulker naar San Pedro. Hier wordt je paspoort gestempeld en moet je de exit fee voor Belize betalen (ja, ook dit land hanteert een exit fee). In 2019 was dat 40 Belize dollar (€ 17,50).
Vervolgens vaar je door naar Chetumal. Hier wordt je paspoort weer gestempeld en daarna betaal je de exit fee voor Mexico. In 2019 was dat 558 Mexicaanse Peso (€ 26). Het is belangrijk dat je het bonnetje goed bewaard. Als je deze verliest heb je namelijk geen bewijs van betaling en moet je de fee nóg een keer betalen wanneer je Mexico verlaat.
Om de Mexicaanse exit fee te kunnen betalen heb je cash Peso’s nodig. Je kunt niet betalen met creditcard. Mocht je genoeg Belize dollars of US dollars over hebben dan kun je deze in San Pedro omruilen voor Peso’s. Helaas had ik niet genoeg cash geld over.
De mannetjes van de ferry zullen je adviseren om geld te pinnen in San Pedro en dat dan om te wisselen. Maar daar had ik geen zin in. Ten eerste betaal je dan transactiekosten (€ 6) en daarna verlies je weer geld omdat je de valuta moet omwisselen.
Ik had ergens op een blog gelezen dat je bij de haven van Chetumal ook gewoon geld kon pinnen. Ik nam de gok en gelukkig liep het goed af. Achter de douane zit inderdaad een pinautomaat. Je kunt je paspoort achterlaten bij het loket, geld pinnen en de exit fee betalen. Daarna krijg je je paspoort terug.
Het is wel zo dat de pinautomaat niet altijd werkt. En dan ben je de sigaar. Mijn tip zou daarom zijn om van tevoren toch Peso’s te regelen.
Mexico route
10 juni 2019 – 1 juli 2019.
- Xpujil – 2 nachten
- Bacalar – 2 nachten
- Tulum – 3 nachten
- Playa del Carmen – 2 nachten
- Cancun – 2 nachten
- Valladolid – 3 nachten
- Mérida – 2 nachten
- Cancun – 2 nachten
In Cancun stapte ik op het vliegtuig naar Havana, Cuba. De vlucht duurt een uurtje.
Cuba route
1 – 17 juli 2019.
- Havana- 4 nachten
- Vinales – 3 nachten
- Cienfuegos – 1 nacht
- Trinidad – 3 nachten
- Santa Clara – 1 nacht
- Varadero – 2 nachten
- Havana – 2 nachten
In Havana stapte ik op het vliegtuig naar Quito, Ecuador. De reis duurt ongeveer 7 uur, inclusief één keer overstappen.
Ecuador route
17 juli 2019 – 23 augustus 2019.
- Quito – 8 nachten
- Quilotoa – 1 nacht
- Banos – 6 nachten
- Guayaquil – 2 nachten
- Cuenca – 3 nachten
- Galapagos eilanden – 14 nachten
- Quito – 2 nachten
Ik stapte in Quito op het vliegtuig naar Rio de Janeiro en deed er ongeveer 6 uur over (met een overstap in Sao Paulo).
Brazilië route
23 augustus 2019 – 15 september 2019.
- Rio de Janeiro – 9 nachten
- Ilha Grande – 4 nachten
- Paraty – 4 nachten
- Sao Paulo – 3 nachten
- Foz do Iguacu – 2 nachten
Ik bezocht eerst de Iguazu watervallen in Brazilië en stak daarna de grens over naar Argentinië. Ik heb nog nooit zo snel en makkelijk een grens overgestoken. Waarschijnlijk omdat er dagelijks honderden toeristen heen en weer gaan.
In Foz do Iguacu stapte ik op de lokale bus naar Argentinië. Er zijn verschillende organisaties die deze rit uitvoeren. Op de voorkant van de bus staat Argentina. Je betaalt € 2,65 voor een kaartje (in 2019).
De bus dropt je bij de grensovergang van Brazilië. Laat je paspoort stempelen en stap daarna op de volgende bus naar Puerto Iguazu (ongeveer 30 minuten wachten). Je hoeft geen nieuw buskaartje te kopen.
Volgende stop: de douane in Argentinië. Laat je paspoort weer stempelen en je bagage checken. Dezelfde bus (deze wacht op je) rijdt vervolgens naar het busstation van Puerto Iguazu.
Hier kun je meteen overstappen op de bus naar de Iguacu watervallen. Je betaalt € 8 voor een kaartje (in 2019). De rit duurt 45 minuten.
Argentinië route
15 – 18 september 2019.
- Puerto Iguazu – 1 nacht
- Posadas – 2 nachten
Vanuit de Argentijnse stad Posadas kun je heel snel en makkelijk in Encarnación komen. De twee landen worden verbonden door de San Roque González de Santa Cruz brug, waar een spoor overheen loopt.
Bij het treinstation in Posadas laat je je paspoort stempelen en koop je voor € 0,65 een treinkaartje (in 2019). Binnen 8 minuten sta je aan de andere kant van de Paraná rivier, in Paraguay. Vanaf daar kun je een Uber of taxi nemen naar je hotel/ hostel. Hoeveel dit kost hangt, in het geval van een taxi, een beetje af van je onderhandeling skills. Een taxi zal ongeveer € 5 kosten en een uber misschien € 3 (in 2019).
Paraguay route
18 – 23 september 2019.
- Encarnación – 2 nachten
- Asunción – 3 nachten
Ik nam de bus van Asunción naar Buenos Aires. Ongeveer 18 uur later kwam ik aan op het busstation. Vanaf daar nam ik een taxi naar de Ferry Terminal.
Elke dag varen er meerdere keren per dag twee Ferry’s van Buenos Aires naar Colonia del Sacramento in Uruguay. Je kunt kiezen voor Buquebus of Colonia Express. Ik koos voor Colonia Express omdat zij op dat moment de goedkoopste waren. Ik betaalde € 64 voor een retourtje (in 2019). Tickets bestelde ik via www.directferries.nl maar je kunt ook gewoon via de website van Colonia Express of Buquebus kaartjes kopen.
De ferry zat bijna helemaal vol. Mocht je in het hoogseizoen gaan dan raad ik je aan om een paar dagen van tevoren kaartjes te kopen. Anders kun je misschien niet mee.
Uruguay route
24 – 27 september 2019.
- Colonia del Sacramento – 1 nacht.
- Montevideo – 2 nachten.
In Montevideo nam ik de bus naar Colonia del Sacramento. Vervolgens stapte ik op de ferry terug naar Buenos Aires, Argentinië. Daar verbleef ik 1 nacht. En op 28 september 2019, precies een jaar nadat ik was vertrokken, was ik weer in Nederland.
En dat was het einde van een jaar rondreizen door Zuid- en Midden-Amerika!
Voorbereiding wereldreis
Lees meer over de voorbereiding van een wereldreis naar Zuid- en Midden-Amerika.