Agios Nikolaos is een havenstad op het Griekse eiland Kreta en ligt op een uurtje rijden van de hoofdstad Heraklion. Agios Nikolaos werd in de jaren 60 ontdekt door beroemde mensen zoals Walt Disney. Sindsdien is het een populaire vakantiebestemming. Je hebt er een gezellig klein centrum en kunt er genieten van de zon op het strand. Het is ook zeker aan te raden om een auto of quad te huren en de omgeving te verkennen.
Hoe kom je er?
Vanuit Nederland vlieg je in 3,5 uur naar Heraklion. Je kunt daar vervolgens een auto huren en naar Agios Nikolaos rijden (1 uur).
Waar verblijf je?
Wij verbleven bij Villa Galini in een klein appartement. Een vrij rustige plek met een groot zwembad waar je lekker kon relaxen. Wij waren er maar een paar dagen maar het is een ideale locatie als je voor langere tijd op één plek wilt verblijven. Villa Galini ligt op 12 minuten rijden van het centrum van Agios Nikolaos.
Een andere plek waar we verbleven is Havania Apartments. Ook een leuk verblijf maar je moet er wel minimaal 7 dagen verblijven (in 2021).
Wat is er te doen?
In Agios Nikolaos zelf is niet heel veel te doen maar de omgeving biedt veel mogelijkheden.
Het oude centrum verkennen
Het oude centrum van Agios Nikolaos heeft kleine straatjes met leuke winkeltjes waar je souvenirs kunt kopen. In het midden ligt het Voulismenimeer. Volgens een legende heeft het meer geen bodem en zou de godin Athene er ooit in hebben gezwommen. In werkelijkheid is het meer ongeveer 64 meter diep en via de zee verbonden met de krater van Santorini. Rondom het meer vind je allemaal restaurantjes waar je typisch Griekse gerechten kunt bestellen. Op sommige dagen is er live muziek.
Als je nog ergens 30K hebt liggen dan kun je mooie, gouden sieraden kopen in Agios Nikolaos.
Het Lassithi Plateau
Het Lassithi Plateau is met 25 vierkante meter de grootste hoogvlakte van Griekenland. Het ligt op ongeveer 800 meter boven de zeespiegel tussen het Diktigebergte, de Selenaberg en de Dikti. In de jaren 50 stonden er 15 duizend windmolens die het grondwater omhoog pompte. Het was één van de eerste windmolenparken in Europa. De meeste windmolens zijn inmiddels vergaan. Een aantal zijn gerestaureerd.
Andere bezienswaardigheden op het Lassithi Plateau
- Archeologische collectie van Lerapetra.
- Archeologische collectie van Neapoli.
- Archeologisch Museum van Agios Nikolaos.
- Archeologische vindplaats Petras, Sitia.
- Archeologische vindplaats Vasiliki, Lerapetra.
- Archeologische vindplaats Gournia.
- Archeologische vindplaats Zakros.
- Archeologische vindplaats Itanos.
- Archeologische vindplaats Lato.
- Archeologische vindplaats Palaikastro.
- Archeologisch Museum Sitia.
- Psychro Cave (grot van Zeus).
- Panagia Kera, Kritsa.
- Kazarma fort.
- Spinalonga eiland.
De grot van Zeus
Tussen de heuvels van de Dikti en Sarakinos berg ligt de Psychro Cave ook wel bekend als de Diktaion Antron. Het is één van de meest indrukwekkende grotten op Kreta.
In 1883 werd de grot ontdekt door een paar dorpsbewoners. De grot werd vervolgens onderzocht door archeologen die er verschillende objecten vonden. Een aantal van die objecten werden gekocht door Arthur Evans, de archeoloog die de meeste jaren van zijn leven spendeerde aan het onderzoeken van paleis Knossos.
De objecten die zijn gevonden (vazen, figuren, wapens) dienden als offers voor de goden. Men geloofde dat de zwangere godin Rhea naar de grot vluchtte om te ontsnappen aan haar man Cronus. Hij had al hun kinderen opgegeten en ze wilde niet dat hij ook deze baby zou verorberen. En zo werd de god Zeus in de grot geboren. Vandaar dat men het ook wel de grot van Zeus noemt.
Er worden tegenwoordig geen goden meer aanbeden in de grot maar het is wel een belangrijke plek voor fauna. Zo leven er verschillende soorten vleermuizen en vogels.
De objecten die zijn gevonden vind je in het museum van Heraklion, het Ashmolean Museum in Oxford, het Louvre in Parijs en het British Museum in Engeland.
Toegang tot de grot kost € 6 per persoon (in 2021).
Archeologische vindplaats Lato
Op 4 kilometer rijden van het dorpje Kritsa vind je de oude Dorische stad Lato. De stad is vernoemd naar de godin Lato, moeder van Apollo en minnares van Jupiter. Lato was in de 4e eeuw voor Christus één van de belangrijkste steden op Kreta. De stad regeerde over het noordoosten van het eiland. Maar op een gegeven moment verhuisde de macht en de bewoners naar Agios Nikolaos en dat betekende het einde van Lato.
Hoewel sommige ruïnes nog in best goede staat zijn vond ik het persoonlijk lastig om me een voorstelling te maken van hoe het ooit geweest moet zijn. Er staan wel bordjes bij maar daar wordt je niet heel veel wijzer van. Als je echt meer wilt weten over Lato dan zou ik je aanraden om een boekje te kopen of kijken of je een tour kunt boeken met een gids.
Toegang kost € 3 per persoon (in 2021).
Mooi uitzicht onderweg naar Lato.
Onderstaande foto is gemaakt in 2008 toen we voor het eerst naar Kreta gingen.
Meer dan tien jaar later (In 2021) nam ik onderstaande foto op dezelfde plek. Niks veranderd!
Spinalonga eiland
Op zo’n 30 minuten rijden van Agios Nikolaos vind je het kustdorpje Plaka. Tegenover Plaka ligt het eiland Spinalonga dat een lange en boeiende geschiedenis heeft.
In 1202 bouwden de Venetianen, die toen Kreta in hun macht hadden, een fort op Spinalonga om de haven van Elounda te beschermen tegen de Ottomaanse Turken. Kreta werd in 1669 veroverd door de Turken maar Spinalonga bleef tot 1715 in handen van de Venetianen.
Het Venetiaanse fort werd vervolgens door de Turken bewoond. In 1898 viel Kreta weer in handen van de Grieken en werden alle Turken gesommeerd om het eiland te verlaten.
De Turken op Spinalonga vertrokken pas in 1903, toen de Griekse regering besloot om mensen met lepra op het eiland te huizen. Lepra is een zeer besmettelijke ziekte en was in die tijd een groot probleem omdat er nog geen vaccinatie bestond. De regering zag Spinalonga eiland als de perfecte locatie voor een leprakolonie. De Turken waren natuurlijk als de dood dat ze besmet zouden raken en vertrokken meteen.
Wat is Lepra?
Lepra is een bacteriële infectie die erg besmettelijk is. Het kan leiden tot ernstige vervorming aan de handen, gezicht en voeten. Maar dat hoeft niet bij iedereen zo te zijn. In de 18e eeuw werd Lepra vastgesteld aan de hand van bepaalde vlekken die op het lichaam verschenen. Daar werd dan een monster van genomen en vervolgens wist je of je het had of niet.
Leven op Spinalonga
Het leven op Spinalonga eiland was niet makkelijk. In de begin jaren was er geen elektriciteit op het eiland en een hoop huizen waren oud en vervallen. De bewoners kregen wel een kleine bijdrage van de regering maar dat was maar net genoeg om van rond te komen. Als je flink ziek was dan kreeg je morfine tegen de pijn en soms werden er ledematen geamputeerd. Meer kon er niet gedaan worden.
Later verbeterde de situatie enigszins. Er werd bijvoorbeeld een nieuw ziekenhuis gebouwd en er kwam een generator voor stroom. Ook was er een winkelstraat met bijvoorbeeld een bakkerij en een kroeg. In de Tweede Wereldoorlog hadden de mensen op het eiland het zelfs beter dan degene op het vasteland. Verder was het voordeel dat je als Leproos op het eiland normaal behandelt werd. Buiten het eiland was je een outcast. Niemand wilde iets met je te maken hebben want je zou ze ziek kunnen maken.
Als je naar Spinalonga verbannen werd dan moest je afscheid nemen van je familie en vrienden. Lijkt me verschrikkelijk. Zeker als je een gezin hebt met kinderen. Die zag je dus nooit meer. Je was nog niet dood maar het voelde wel zo.
Het ziekenhuis.
Vaccin
In 1950 kwam men met een vaccin tegen Lepra waardoor een deel van de mensen op het eiland weer terug kon naar de samenleving. In 1957 werd de leprakolonie gesloten.
Sommige mensen kregen kinderen op het eiland. Als de kinderen gezond waren dan werden ze geadopteerd door mensen op het vasteland. Sommige eilandbewoners hebben, toen het vaccin beschikbaar werd, nog gezocht naar hun kinderen maar het lukte vaak niet om ze terug te vinden. Erg triest.
Hoe kom je er?
Vanaf Plaka is het ongeveer 15 minuten varen naar Spinalonga (een retourtje kost € 10 per persoon in 2021). Je kunt de ruïnes bezoeken van de oude leprakolonie. Sommige huizen zijn inmiddels gerestaureerd zodat je een beter idee krijgt van het leven in die tijd.
Mondkapje op in de boot want: Corona (2021).
Gerestaureerde huizen in de hoofdstraat.
Toegang tot het eiland kost € 8 (in 2021). Je koopt een kaartje zodra je met de boot aankomt. Je kunt het eiland met een gids bezoeken. Dit kost € 50 (in 2021). Toen wij er waren was er nog een stel dat een tour wilde doen en dus betaalden wij € 25 per stel. Persoonlijk vond ik de tour een beetje tegenvallen. Het duurde niet heel erg lang en ik kon de gids niet altijd goed verstaan door het accent.
Ik zou je aanraden om de gids te skippen en het boek ‘Het eiland’ van Victoria Hislop te lezen. Het verhaal is fictie maar wel gebaseerd op feiten. De schrijfster is zelf naar Spinalonga geweest en heeft daar research gedaan. Haar roman is gebaseerd op informatie die ze heeft gevonden. Het is een vrij triest verhaal maar wel heel interessant als je zelf van plan bent om naar het eiland te gaan. Ze heeft daarna ook nog een vervolg boek geschreven ‘Een avond in augustus’ dat zich richt op het leven van de Leprozen nadat ze van Spinalonga terugkeren naar Plaka.
Bijna alle huizen zijn vergaan tot ruïnes.
De oude haven waar nieuwe inwoners vroeger aankwamen. Vervolgens wandelden ze via deze poort naar het eiland.
Op deze foto kun je goed zien hoe dichtbij Plaka/ het vasteland eigenlijk is. Maar bijna niemand waagde het om erheen te zwemmen en te ‘ontsnappen’. De meeste Leprozen konden dat lichamelijk niet opbrengen.
De Leprozen verbouwden hun eigen gewassen op het eiland. Maar daar is niets meer van over. Er groeien alleen nog cactussen en struiken.
Een oude foto van hoe Spinalonga eiland er ooit uitzag. Vol met allemaal kleine huisjes.
Cretan Olive Oil Farm
Op 7 minuten rijden van het centrum van Agios Nikolaos vind je de Cretan Olive Oil Farm. Hier leer je alles over olijfolie, het nummer 1 product van Kreta. Je doorloopt de hele historie, van een olijf die aan een boom groeit tot de oogst en het persen op een oude molen uit 1882. In de shop kun je diverse producten kopen zoals pure olijfolie, zeep, shampoo en bodylotion. En als je de tijd hebt kun je er een workshop volgen. Leer Kretaans koken of kaas maken of volg een cursus pottenbakken.
Leuk om te weten: echt goede olijfolie heeft een zuurgraad van 2 tot 5%. Wat fabrikanten vaak doen is pure olijfolie opkopen en die mixen met minder goede olijfolie. Ze doen dit op zo’n manier dat ze het nog nét vergine mogen noemen. Ons is uitgelegd dat als er niets op het etiket staat vermeld over de zuurgraad dat je er vanuit kunt gaan dat het een mindere kwaliteit is. Bij de Cretan Olive Oil Farm kun je écht goede olijfolie kopen met een zuurgraad van max 2%. Niet die zooi die je bij de Appie koopt dus.
Lees meer op de website van de Cretan Olive Oil Farm.
Er wordt ook geitenkaas gemaakt op de boerderij. Deze geit probeerde bij een lekkere snack te komen.
Vai Beach
Vai Beach, ook wel palmenstrand genoemd, is één van de mooiste stranden van Kreta. Het werd in de jaren 70 ontdekt door hippies. In de jaren 80 werd het een camping maar dat was niet zo’n succes want iedereen liet er zijn troep achter. Men besloot toen om het op te ruimen en er een beschermd gebied van te maken. Als je in de jaren 80 of daarvoor geboren bent dan kun je, je misschien nog wel een zekere Bounty reclame herinneren waain een dame ligt te chillen op een palmboom. Die reclame is dus opgenomen op Vai Beach.
Vanuit Agios Nikolaos is het bijna twee uur rijden naar Via Beach. Je kunt het beste een beetje vroeg heen gaan want in de middag is het er vaak enorm druk. Er zijn ligbedjes aanwezig waar je (uiteraard) wel voor moet betalen.
De oudste olijfboom van Kreta
Onderweg naar Vai Beach kun je een stop maken bij de monumentale Azoria olijfboom van ongeveer 3250 jaar oud. Het is heel bijzonder om bij de boom te staan en je te realiseren dat deze meerdere tijdperken heeft meegemaakt én overleefd.
De route naar de boom is mooi maar wel bumpy.
De geiten lijkt het niet zo te boeien dat de boom 3250 jaar oud is. Gewoon in springen toch?
Nog meer doen in de buurt van Agios Nikolaos
- Boek een jeepsafari, ontdek het Lassithi Plateau en breng een bezoekje aan een authentieke honing boerderij.
- Lekker avondje feesten? Ga dan naar Chersonissos (40 minuten rijden vanuit Agios Nikolaos).