Helemaal in het Noordoosten van Oeganda, tegen Zuid-Soedan aan, ligt Kidepo Valley National Park. Het is één van de beste en mooiste wildparken in Afrika. Dat komt door de prachtige landschappen, veel wildlife en het lage aantal bezoekers. In Kidepo kun je in alle rust genieten van wat het park te bieden heeft.
Hoe kom je er?
Vanuit Entebbe is het ongeveer 11 uur rijden naar Kidepo. Ik was in Murchison Falls National Park en vanaf daar is het 7 á 8 uur rijden. Een hele lange dag in de auto zitten dus. Dit is waarom de meeste reisorganisaties Kidepo niet aanbieden in hun programma en waarom er dus zo weinig toeristen zijn.
De route naar Kidepo Valley National Park is echt prachtig.
Waar verblijf je?
Ik verbleef twee nachten in de Kidepo Savannah Lodge, in een luxe tent.
Vanaf het restaurant kun je mooi uitkijken over het park.
Kijk dan wat een uitzicht!
Mijn tent. De badkamer was ook buiten, pooping with a view!
Wat is er te doen?
Er zijn verschillende dingen te doen in Kidepo: jeepsafari, wandelsafari, vogels kijken met een gids, naar de Kanangorok hotsprings of bezoek de Karamajong stammen.
Voor mij stond een ochtend- en middagsafari op de planning maar ik heb alleen de ochtendsafari gedaan. Ik was heel erg moe en ben ’s middags bij mijn tent gebleven. Maar dat was geen straf want er zat een groepje neushoornvogels die ik heel goed van dichtbij heb gezien.
De zon schijnt door de wolken terwijl we ’s ochtends vroeg het park betreden.
Leeuwen
In Afrika leven (in 2022) nog maar 25 duizend leeuwen in het wild. In 2012 was dat nog 250 duizend. De afname van de populatie komt vooral door de mens. Leefgebied wordt ingepikt en daarnaast worden roofdieren vaak vergiftigd (omdat ze bijvoorbeeld vee dood maken en opeten). Verder is er vanuit China vaak vraag naar exotische dieren. Ze maken er middeltjes van om bijvoorbeeld het libido te verhogen. Het schubdier is door dit soort praktijken bijna uitgestorven.
Wij zagen twee leeuwen in Kidepo, een mannetje en een vrouwtje.
In Oeganda zijn er drie plekken waar je leeuwen kunt spotten: Kidepo Valley National Park, Murchison Falls National Park en Queen Elizabeth National Park. Ik heb ze alleen in Kidepo gezien. In Murchison Falls had een groepje leeuwen een impala gegrepen maar tegen de tijd dat wij daar aankwamen zaten ze in de bosjes. We zagen alleen nog het afgerukte hoofd en een poot van de Impala liggen. Brutal.
In Oeganda vind je de zogenaamde ’tree climbing lions’. Deze leeuwen klimmen in bomen. Bijzonder want deze katsoort doet dat eigenlijk niet. Luipaarden liggen vaak in bomen maar volwassen leeuwen niet. In Oeganda kun je de boom klimmende leeuwen alleen zien in het Ishasha gedeelte van Queen Elizabeth National park.
Waarom de leeuwen in dat park in bomen klimmen weet men niet. Misschien omdat ze willen ontsnappen aan de hitte of insecten zoals de irritante, stekende tseetseevlieg die laag bij de grond rond zoemt. En sommige mensen vinden het logisch want: alle katten klimmen toch in bomen?
De leeuwen van Kidepo zijn vaak bij rotsen te vinden omdat het steen overdag lekker warm wordt door de zon.
Leeuwen zijn grote roofdieren. Van alle katachtigen is alleen de tijger groter. Ze leven vaak in groepen die meestal bestaan uit een paar vrouwtjes (2 tot 20) en één of twee mannetjes. Leeuwen zijn belangrijk voor het ecosysteem. Door te jagen zorgen ze ervoor dat alles in balans blijft. Impala’s bijvoorbeeld planten zicht enorm snel voort. Als de leeuw er af en toe niet een paar zou pakken dan zouden we alleen nog maar Impala’s hebben op de savanne.
Je kunt het niet super goed zien maar het vrouwtje draagt een halsband. Dit gaf me een beetje het gevoel alsof ik in de dierentuin was. Beetje jammer maar aan de andere kant is het in verband met stroperij en de afname van de soort wel belangrijk dat ze gemonitord worden.
De Worstenboom
De Kigelia africana ofwel Worstenboom komt alleen voor in Afrika. De boom wordt zo genoemd omdat de vruchten lijken op enorme worsten. Deze kunnen tot wel 90 centimeter lang worden en 13 kilo wegen. De vruchten van de Worstenboom worden door sommige dieren gegeten maar onrijp zijn ze giftig. Vooral voor mensen. Je moet dus eerst wachten tot ze rijp zijn en daarna kun je ze bakken. De zaden kun je roosteren. Schijnbaar zijn deze ook heel gezond.
De noordelijke hoornraaf
De noordelijke hoornraaf is een grote, zwarte vogel die 1 meter hoog kan worden. De vogel kan vliegen maar leeft voornamelijk op de grond waar hij op zoek gaat naar voedsel. Dat bestaat uit sprinkhanen, slangen, wormen, knaagdieren en andere kleine dieren. De vrouwtjes hebben een blauwe keelzak, de mannetjes een rode. Deze blaast hij op om vrouwtjes te imponeren. Hoewel er niet echt gejaagd wordt op de noordelijke hoornraaf staat de vogel toch als kwetsbaar genoteerd op de Rode Lijst van de IUCN.
Dit komt onder andere door het verlies van leefgebied. Mensen kappen bossen zodat ze het land kunnen gebruiken om gewassen op te verbouwen. De noordelijke hoornraaf maakt nesten in hoge bomen en als die steeds meer gekapt worden en dan kunnen ze zich dus niet meer voortplanten. Daarnaast wordt in Afrika vaak vergiftigd aas neergelegd in de hoop om zo van roofdieren af te komen. Maar de noordelijke hoornraaf eet daar ook van en gaat dan dus ook dood.
Een noordelijke hoornraaf heeft een worm gevangen.
Zebra’s in Oeganda
Hoewel er vroeger duizenden zebra’s te vinden waren in Oeganda zijn er nu nog maar 3000 over (cijfers uit 2022). Je vindt ze ook nog maar op twee plekken in Oeganda: Lake Mburo National Park en Kidepo Valley National Park. Reden voor de afname is klimaatsverandering. In de andere parken in Oeganda kan de zebra niet overleven omdat de vegetatie niet (meer) geschikt is.
Elke zebra heeft een uniek patroon met strepen. Je kunt het zien als een soort vingerafdruk. Met de strepen reguleren ze ook hun temperatuur. Zwart verwarmt en wit koelt af. Zebra’s zijn sociale dieren en leven in groepen. Ze kunnen ondanks hun schattige uiterlijk best agressief zijn. Het is dan ook de enige paard soort die de mens niet heeft kunnen domesticeren.
In de verte een groep dieren. Kun je zien wat het zijn?
Kafferbuffels
Het zijn kafferbuffels! Deze dieren zijn enorm sterk en kunnen wel 850 kilo wegen. Een kafferbuffel, ofwel African Buffalo, is erg onvoorspelbaar en daarmee erg gevaarlijk. Het beest maakt deel uit van the big five: leeuw, luipaard, olfiant, neushoorn en buffel.
Kafferbuffels drinken liters water per dag en rollen graag door de modder om af te koelen. Dat kun je wel zien op de foto’s hieronder.
Kafferbuffels leven in groepen van 20 tot 40 dieren. Oudere dieren leven vaak alleen of in een groep die bestaat uit oudere dieren. Het komt ook wel eens voor dat een jonger mannetje wordt verstoten. Die leeft dan ook alleen. In Oeganda noemen ze zo’n buffel een ‘loser’.
De kafferbuffel heeft alleen de leeuw als vijand. Hoewel jonge kalfjes ook moeten oppassen voor luipaarden en hyena’s.
Ik boekte mijn reis naar Oeganda met Matoke Tours die 20 jaar bestonden in 2022.
Scharrelaar
De scharrelaar is een mooi vogeltje met blauwe en bruine kleuren. Deze wordt ongeveer 30 centimeter lang. Scharrelaars zijn een beetje lui want ze broeden in bestaande holen die meestal zijn gemaakt door de groene of zwarte specht. Of in muurspleten. Per keer leggen ze ongeveer 4/ 5 eieren. Voedsel bestaat uit insecten maar ook wel kikkers of muizen.
Waterbok
De waterbok is een antilopen soort met een dikke, ruige vacht. Mannetjes hebben grote, imponerende hoorns. De waterbok leeft in kuddes en eet voornamelijk grassen en kruiden.
Wenkbrauwspoorkoekoek
De wenkbrauwspoorkoekoek komt in verschillende delen van Afrika voor. Hij zingt verschillende liedjes die tot op 1,5 kilometer verderop te horen zijn. Deze vogel eet voornamelijk insecten zoals sprinkhanen, mieren en kevers. De koekoek staat erom bekend dat deze zijn ei legt in het nest van een andere vogel, maar de wenkbrauwspoorkoekoek doet dat niet. Deze maakt zijn eigen nest en voedt zijn eigen kinderen op.
Roodkeelfrankolijn
De roodkeelfrankolijn behoort tot de familie fazanten en komt voor in diverse delen van Afrika. De vogel eet voornamelijk zaden, bessen en gras maar ook wel kleine insecten. Dankzij de bruine kleur kunnen ze zich heel goed verbergen in het hoge gras van de savanne.
Prachtglansspreeuw
Dit is de mooiste vogel die ik ooit heb gezien. Je kunt het op deze foto niet zo goed zien maar in de zon verandert de kleur van deze vogel continue. Het is een soort metallic paars, blauw en groen. Echt prachtig. Deze vogel leeft in groepen en eet fruit en insecten. Je vindt ‘m in verschillende landen in Afrika.
Het complex wat je op de foto hieronder ziet was ooit in handen van Idi Amin. Toen deze werd verbannen werd het verblijf geplunderd. Sindsdien staat het er maar een beetje. Er zijn wel plannen om er een lodge van te maken.
Hamerkopvogel
Als je zo naar de hamerkopvogel kijkt dan zie je wel waarom deze zo heet. Door de snavel en de kuif aan de achterkant van het hoofd lijkt deze vogel wel een beetje op een hamer. De hamerkopvogel is vaak in ondiep water te vinden waar hij op zoek gaat naar kikkers, vissen, schaaldieren en wormen.
Olifanten
De Afrikaanse olifant is niet alleen het grootste dier in Oeganda maar in de hele wereld. Je kunt ‘m herkennen aan zijn oren die de vorm hebben van het continent Afrika. Olifanten zijn heel belangrijk voor het ecosysteem. Ze zorgen er bijvoorbeeld voor dat niet alles vol groeit en daarnaast verspreiden ze met hun poep overal zaden waar weer planten uit groeien. In de zomer graven ze met hun slurven naar water bij opgedroogde rivierbeddingen. Zo ontstaan kleine waterpoelen waar andere dieren weer kunnen drinken.
Een groot dier met een grote eetlust. Olifanten moeten elke dag 160 kilo voedsel eten. Dat bestaat vooral uit gras, bladeren, fruit en struiken.
Lappenkameleon
De lappenkameleon is een hagedis die valt onder de familie kameleons. Zijn basiskleur is groen maar deze verandert per situatie. Maak je de kameleon boos? Dan wordt hij zwart. Als hij gaat slapen dan wordt hij geel. En als hij op een tak zit dan wordt hij bruin.
Ik vind het ontzettend knap dat onze gids vanuit een rijdende jeep deze kameleon wist te spotten. Het beestje was namelijk maar 20 centimeter lang. Ik had m no way gezien.
De lappenkameleon woont in bomen maar is ook vaak op de grond te vinden waar hij op zoek gaat naar voedsel. Dat bestaat voornamelijk uit insecten. Vijanden zijn roofdieren, slangen en sommige zoogdieren.
Hier klom de lappenkameleon in de broek van een reisgenoot.
Zoals je kunt zien heeft de kameleon vrij bolle ogen die alle kanten op kunnen draaien. De hersenen zijn in staat om de beelden van beide ogen afzonderlijk te verwerken en besturen. Hoe cool is dat!
Jackson’s Tok
De Jackson’s tok is een neushoornvogel die voorkomt in Oost-Afrika. Het is een subsoort van de Von der Decken’s hornbill. De vogel wordt tot 51 centimeter lang. Het mannetje heeft een rode snavel, het vrouwtje een zwarte. Ze eten fruit, insecten en zaden.
Terwijl de rest van de groep (ik boekte een groepsreis naar Oeganda) op safari ging besloot ik om bij mijn tent te blijven. Ik was een beetje moe en wilde uitrusten. Toen zag ik een aantal neushoornvogels van heel dichtbij.
Het zijn hele grappige vogels. Ze sprongen elke keer op een struik waar ze besjes van aten.
Kijk nou wat een mooi beestje!
Ik heb nog veel meer mooie vogels gezien maar ik kon ze niet allemaal op de foto krijgen. Op de foto hieronder zie je een noordelijke Afrikaanse brilvogel. Deze dankt zijn naam aan de witte ring om zijn oog. De noordelijke Afrikaanse brilvogel leeft in groepen en eet nectar, fruit en kleine insecten. Er zijn verschillende soorten brilvogels en ze komen in heel Afrika voor.